Ποια είναι η πρώτη σου ανάμνηση από το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων;

Στο θέατρο των Φιλίππων είδα την πρώτη μου θεατρική παράσταση. Ήμουν τριών χρονών και φιλοξενούμασταν με τη μητέρα μου στο σπίτι της θείας Έλλης, στις Κρηνίδες. Ήρθε το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος λοιπόν και παρουσίασε τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, με το Μίμη Φωτόπουλο. Ακόμα κρατώ τις εικόνες και τους ήχους. Τις μάσκες, τα φτερά, την κίνηση και τα τραγούδια.

Πώς είναι να πηγαίνεις να τραγουδήσεις τώρα εκεί; Πώς σκέφτεσαι την εκεί συναυλία σου; Ήθελες να είναι διαφορετική από τις υπόλοιπες του καλοκαιριού;

Είναι συγκινητικό για μένα να εμφανίζομαι στη σκηνή αυτού του θεάτρου. Κάποια μέρη-σταθμοί στη ζωή σου σε βάζουν σε μια αναπόφευκτη διαδικασία ανασκόπησης και σ' ένα ξανακοίταγμα του τι είσαι. Από εκείνη τη βραδιά, που σήμερα αποτελεί μακρινή, μα ίσως την πρώτη καθαρή μου ανάμνηση, μέχρι σήμερα, έγιναν όλα όσα με διαμόρφωσαν. Τι κράτησα από τότε; Κράτησα τη μαγεία του θεάτρου και της σκηνής; Άφησα την πόρτα ανοιχτή στο μυστικό, το μυστηριώδες, το ανείπωτο, το ανέγγιχτο; Ενέταξα στην καθημερινότητά μου την ήσυχη σιγουριά ενός παιδιού όταν του φανερώνεται αυτό που η καθημερινότητα των μεγάλων θέτει εκτός; Ναι, ήθελα να είναι διαφορετική αυτή η συναυλία. Όπως έγραψα στο σημείωμα που μου ζητήθηκε απ' το φεστιβάλ, θα παίξω με μια κιθάρα, χωρίς ορχήστρα, χωρίς εντυπωσιακά φώτα, ανοιχτός και άοπλος, έτοιμος για όλα τα λάθη, τα φάλτσα, την αμηχανία. Σαν παιδί που, παρατώντας το καινούργιο του δώρο (ένα υπερσύγχρονο διαστημόπλοιο με μπαταρίες, λαμπάκια, ήχους, εξωγήινους και λέιζερ βελάκια), αρπάζει ένα απλό σκουπόξυλο και φέρνει βόλτα τον κόσμο τρεις φορές.

Στα περίπου έξι χρόνια που είχες να κυκλοφορήσεις δίσκο με δικά σου τραγούδι συνέβησαν πολλά;

Πάρα πολλά...

Έγιναν τραγούδια; Πάλι, είναι και τραγούδια που φτιάχνοντας τα σε έκαναν να δεις τα πράγματα αλλιώς;

Σίγουρα έγιναν τραγούδια. Και σίγουρα, κάποια τραγούδια έγιναν ζωή. Εννοώ πως τα ίδια τα τραγούδια σου χαρίζουν ζωές που δε θα ζούσες.

Τι έφερε στη Νεροποντή μια συμφωνική ορχήστρα, τρεις χορωδίες, κλασικές φόρμες, βυζαντινό ήχο, τη διάθεση να παίξεις με διαφορετικά υλικά, με χιούμορ;

Ήθελα να χρησιμοποιήσω σαν αναφορά κάποιους ήχους που αγαπώ. Αυτούς της χορωδίας, της ορχήστρας, το Βυζαντινό μέλος, τις παραδοσιακές κλίμακες και τα σύγχρονα, εισαγόμενα μουσικά είδη. Αλλά και τον ήχο μεγάλων ελλήνων μουσικών, από ετερόκλητους μουσικούς κόσμους, που θαυμάζω, ακούω και συνεργάζομαι μαζί τους χρόνια. Δεν με ενδιέφερε "να βάλω και μια συμφωνική" για λόγους εντυπωσιασμού, σοβαροφάνειας ή για την απόκτηση κύρους σ' έναν κύκλο ανθρώπων που το παίζουν καλλιεργημένοι, ενώ η αισθητική τους δεν απέχει από το τελευταίο μπουζουκτσίδικο που ανόητα σνομπάρουν. Ένιωσα τα ίδια τα τραγούδια να ζητούν μια ειδική μεταχείρηση. Προσπάθησα λοιπόν να ενώσω τα ακούσματά μου, να τους επιτρέψω να συνυπάρξουν, είτε αρμονικά είτε όχι, με ό,τι καινούργιο μπορεί να φέρει η συνύπαρξή τους για μένα, ελπίζοντας πως ό,τι γίνεται από βαθιά ανάγκη απέχει απ' το κιτς.

Στον δίσκο αυτό σε απασχόλησε πολύ ο ήχος;

Πάντα με απασχολεί. Ήχους φτιάχνω. Είτε με τις λέξεις, είτε με τις νότες. Αν εννοείς την τεχνολογική μεριά του ήχου, γράψαμε με το Βαγγέλη Λάππα (ηχολήπτη, παραγωγό και αχώριστο μου συνοδοιπόρο μες στα χρόνια) το μεγαλύτερο μέρος του δίσκου στο σπίτι μου, στο υπόγειο. Χρησιμοποιήσαμε τεχνολογία (μικρόφωνα, προενισχύσεις, κομπρέσσορες κλπ) της δεκαετίας του '70 και παλαιότερα, σε συνδυασμό με έναν υπερσύγχρονο υπολογιστή.

Μετά από χρόνια στο τραγούδι, στη μουσική, καμιά φορά γίνεται πιο δύσκολο να τολμάς, να δοκιμάζεις διαφορετικά πράγματα, καινούριες φόρμες;

Αντίθετα, μου φαίνεται όλο και πιο δύσκολο να μένω στα ήδη κερδισμένα. Παρ' όλα αυτά, δεν πιστεύω στον πειραματισμό. Κάτι που έχει ουσία δεν με απασχολεί αν έχει ξαναγίνει ή όχι. Ούτε σαν ακροατής μπορώ να ακούσω μουσική που επί τούτου είναι πειραματική. Αν ο πειραματισμός αποτελεί οργανική ανάγκη του υλικού και του δημιουργού του, τότε το αποτέλεσμα δεν είναι πειραματικό, είναι ιδιαίτερο. Αν το να πειραματίζεται κανείς αποτελεί αυτοσκοπό, το υλικό μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Από δίσκο σε δίσκο βλέπω να ασχολούμαι και να εντάσσω νέα για μένα πραγματα. Αυτό όμως γίνεται από την ίδια την ανάγκη του υλικού και του εαυτού μου σαν ακροατή.

Πότε λες, αυτό το τραγούδι είναι έτοιμο να δισκογραφηθεί;

Σου το λέει το ίδιο το τραγούδι.

Στη μουσική πώς πας; Περπατάς κι όπου σε βγάλει;

Αποφάσισα από παιδί πως θα είμαι αυτοδίδακτος. Τα ωδεία, το κονσερβατόριο, την εντός συστήματος μελέτη, τα έκανα πάντα περιστασιακά και συμπληρωματικά. Η βασική μου μελέτη γίνεται κατά μόνας, χωρίς συγκεκριμένο πρόγραμμα, χωρίς βαθμούς και εξετάσεις. Μελετώ αυτό που έχω ανάγκη να ακούσω, ώστε να το γράψω. Είμαι τόσο ανοργάνωτος και τόσο ανίκανος να ενταχθώ σε ένα σύστημα, που θα ήταν αδύνατο να λειτουργήσω διαφορετικά. Αυτός ο τρόπος μού έχει αφήσει τεράστιες ελλείψεις, αλλά και τεράστιο κέρδος. Παρ' όλα αυτά, δε συμβουλεύω κανένα νέο άνθρωπο να λειτουργήσει έτσι, εκτός κι αν δε γίνεται διαφορετικά.

Από την πρώτη σου σχέση με το τραγούδι μένει κάτι απόλυτα ίδιο;

Η αγάπη μου γι' αυτό, ο θαυμασμός μου απέναντί του σαν μια ξεχωριστή και αυτόνομη μορφή τέχνης. Είναι μια τέχνη ιερή και προσιτή μαζί. Σου επιτρέπει να παίζεις μαζί της, να την πληγώνεις, να την υποτιμάς. Και πάλι σου χαρίζει, μέσα απ' τις ανάσες όλων των ανθρώπων που τραγούδισαν απ' την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα, τον κόσμο κοιταγμένο μέσα απ' τα αληθινά μάτια.

Πες μου έναν δίσκο που ακούς, μπορεί και συνέχεια, αυτόν τον καιρό.

Δεν ακούω συνέχεια. Είμαι σε περιοδεία. Περνάω τον "ελεύθερο μου χρόνο" μέσα στο πούλμαν. Έχω ξεπέσει λοιπόν στη συντροφιά ενός ipod. Ακούω ό,τι έχω περασμένο μέσα, από Σοστακόβιτς μέχρι ρεμπέτικα. Και τις «τελευταίες επιτυχίες» που βάζει ο οδηγός μας για να μην κοιμηθεί στο τιμόνι.

Τις περιόδους όπου μιλάμε για κρίση, σε ρωτούσα παλιά για την κρίση στο τραγούδι, τώρα λέμε τη λέξη και αφορά τα πάντα ίσως, τι σκέφτεσαι;

Πάντα σε κρίση ήμασταν. Τώρα ζούμε ίσως πιο έντονα, ή μάλλον πιο χειροπιαστά τα αποτελέσματά της, γιατί έχει επηρεαστεί η οικονομία, που η ανθρώπινη κοινωνία έχει θέσει σαν ακρογωνιαίο λίθο της ύπαρξής της. Η κοινωνική, η ηθική, η συναισθηματική, η αισθητική κρίση δεν είναι νέα φρούτα. Ούτε η κρίση στην παιδεία, ούτε η αδιαφορία μας απέναντι στο διπλανό, ούτε η "έλλειψη χρόνου" για τα ουσιαστικότερα, ούτε η βία, ούτε η πείνα, ούτε η ξενοφοβία, ούτε ο ρατσισμός, ούτε η απουσία ενδοσκόπησης, ούτε η κερδοσκοπία των εταιρειών, ούτε η οικολογική καταστροφή, ούτε οι πόλεις-τέρατα, ούτε το απάνθρωπο του κράτους, ούτε το απάνθρωπο του καθενός μας είναι καινούργια. Όλα αυτά όμως τα βάζαμε στην πάντα, ασχολούμενοι με το βιοπορισμό, το κέρδος, την οικονομική ευμάρεια που θα ερχόταν. Ξαφνικά το έδαφος που αποφασίσαμε να πατήσουμε βουλιάζει κι εμείς γουρλώνουμε τα μάτια απορημένοι. Το βρίσκω υποκριτικό εκ μέρους όλων μας.

http://www.cityportal.gr/articles_det1.asp?subcat_id=140&article_id=9773